امروزه داده ها قلب تپنده فرآیند تجاری بیشتر شرکت ها تلقی می شوند، آن ها فارغ از خـرد و کـلان بودن نوع صنعت در تمامی صنایع نظیر خرده فروش ها، ارتباطات، تولید، تسهیلات، حمـل و نقـل، بیمه، کارت های اعتب اری و بانکداری از طریق تعاملات در سیستمهای عملیاتی شکل میگیرند. لـذا نیاز به ابزاری است که بتوان داده های ذخیره شـده را پـردازش کـرده و اطلاعـات حاصـل از ایـن پردازش را در اختیار کاربران قرار دهد.
در این راستا دانش داده کاوی یکی از دهها دانشی است که در ساله ای اخیر گـسترش فـوق العـاده سریعی در دنیا داشته است .داده کاوی فرآیند کشف دانش پنهان درون داده ها است که بـا توصـیف، تشریح، پیش بینی و کنترل پدیده های گوناگون پیرامونی، دارای کاربرد بسیاروسیعی در حـوزه هـای مختلف است به گونهای که مرز و محدودیتی برای کـاربرد آن در نظـر گرفتـه نـشده و زمینـه هـای کاربردی آن را از ذرات کف اقیانوس تا اعماق فضا میدانند.

توجه به کاربرد وسیع دانش مذکور و لزوم آشنایی با مفاهیم اولیـه داده کـاوی، مقالـه حاضـر بـه معرفی دانش دادهکاوی و بیان مفاهیم اولیه آن میپردازد.
مفهوم داده کاوی : در طول دهه های گذشته حجم زیادی از داده ها در پایگاه داده ها انباشـته و ذخیـره شـده انـد . در واقع سازمان ها در اطلاعات غرق شده اند در حالیکه تشنه دانش هستند . این امرنـشانگر آن اسـت که سازمانها نتوانستهاند از دانش درون داده ها به نحو مناسب استفاده نمایند. با توجه به تنوع زیاد مخاطبین، مشتریان ، بازارها، تنوع و پیچیدگی خدمات و محیط های کـسب و کار و لزوم دسترسی به اطلاعـات مناسـب بـرای تـصمیم گیـری صـحیح و بـه موقـع ، اسـتفاده از راهکارهای مناسب برای طبقه بندی و یافتن اطلاعات کاربردی و اثر بخش از میان انبـوهی از داده ها برای سازمان ها امری ضروری و حیاتی بوده و یک تخصص و هنر محسوب می شـود .در واقـع داده کاوی پاسخی به این نیاز سازمانها و موسسات است . هرچه حجم داده ها بیشتر و روابـط میـان آنها پیچیده تر باشد، دسترسی به اطلاعات نهفته در داده ها مشکل تر شـده لـذا نقـش دادهکـ اوی بـه عنوان یکی از روشهای کشف دانش، روشنتر میشود[1] . امروزه، استفاده از روشهای سنتی جمع آوری و تحلیل داده به دلیل اتلاف زمان و ایجاد هزینـه هـای بسیار زیاد ، مناسب نبوده و ازاین رو استفاده از روش های جدید آنالیز داده ماننـد داده کـاوی بـسیار حیاتی به نظر میرسد . رقابتی شدن بازارهای جهانی و منطقه ای، موسسات را ملزم به ایجاد مزیتهای رقابتی در تولید ، ارائه خدمات، افزایش رضایتمندی و جذب بیشتر مشتریان نموده است تا از این طریق بتوانند جایگـاهی مناسبتر میان مشتریان کسب کرده و بررشد سازمان بیافزایند. بطور کلی تعاریف گوناگونی برای داده کاوی ارائه شده است . در برخی از این تعـاریف، داده کـاوی در حد ابزاری که کاربران را قادر به ارتباط مستقیم با حجم عظیم داده ها می سـازد معرفـی شـده و دربرخی دیگر، تعاریف دقیق تری که در آن ها به کاوش در داده ها توجه می شود، ا شاره شده اسـت.
اهم این تعاریف عبارتند از:
- داده کاوی فرآیند کشف دانش پنهان درون داده ها از طریق برقراری روابط والگوهای مفید است
- دادهکاوی به بررسی و تجزیه و تحلیل مقادیر عظیمی از داده ها به منظور کـشف الگوهـا و قوانین معنی دار اطلاق می شود که عمدتا از طریق ساختن مدلها و الگوریتم ها، ورودی هـا را باهدف یا مقصد خاصی مرتبط مینماید
- اصطلاح داده کاوی به فرآیند نیمه خودکار تجزیه و تحلیل پایگاه داده هـا بـه منظـور یـافتن الگوهای مفید اطلاق میشود
- در تعریفی دیگر ، داده کاوی فرآیندی است که از انواع تکنیک های مدل سـازی و آنـالیز داده برای کشف الگوها و روابط بهینه داده ها که ممکن است برای انجام پیش بینـی هـای دقیق مورد استفاده قرار گیرد بهره می برد
همانگونه که ملاحظه می شود، تقریبا در تمامی این تعاریف به مفاهیمی چون استخراج دانـش، تحلیل و یافتن الگوی بین دادهها اشاره شده است.
مقاله خانوم مریم بهرامی زنوز
[thrive_leads id='1265']